Dit zijn de beste cilindersloten

Een goed slot begint bij een betrouwbare cilinder. Of je nu een bestaande cilinder wilt vervangen, op zoek bent naar extra beveiliging of gewoon wilt weten wat het verschil is tussen al die soorten, in dit bloglees je alles wat je moet weten. Van de juiste maat en het SKG-keurmerk tot het onderhoud en het vervangen van een cilinder: na het lezen van dit blog maak je altijd de juiste keuze voor jouw deur.

Wat is een cilinder?

Een cilinder is het werkende mechanisme van een slot. Cilinders zijn leverbaar in diverse soorten. Het meest bekend zijn profielcilinders, die vooral worden gebruikt voor insteeksloten, en staartcilinders, die veelal in oplegsloten voorkomen.

Verschillende soorten profielcilinders  

De afmeting van een profielcilinder kan variëren. Met de maat wordt de afstand in millimeters bedoeld van de buitenkant van de cilinder tot aan de meenemer. Standaardmaten zijn 30-30 of 31-31.

Profielcilinders met een afmeting van 30-30 zijn geschikt voor stompe houten deuren van circa 4 centimeter dik. Het beslag op de deur bedekt de uitstekende delen van de cilinder; meestal is dit ongeveer 10 millimeter.

Voor deuren dikker dan 4,3 centimeter wordt een verlengde cilinder gebruikt. Zit het slot niet precies in het midden van de deur, bijvoorbeeld bij meerpuntssluitingen of insteeksloten, dan kunnen de cilinderhelften verschillen van maat, bijvoorbeeld 30-40, 30-55 of 35-40.

De maat waarmee een cilinder groter of kleiner wordt, ligt altijd op stappen van 5 millimeter.

Waar moet je op letten bij de aanschaf van een profielcilinder?

Ben je van plan om een profielcilinder te kopen? Hier moet je op letten:

Kies een cilinder met SKG-keurmerk (2 of 3 sterren)

Een cilinder met een SKG-keurmerk met 2 sterren zijn deels voorzien van beveiliging tegen uitboren. Beschermt tegen inbraaktechnieken zoals lockpicking en de klopsleuteltechniek, maar niet tegen kerntrekken.

Een cilinder met een SKG-keurmerk met 3 sterren zijn een goede beveiliging tegen uitboren, lockpicking en slagsleuteltechniek. Beschermt volledig tegen kerntrekken. Sommige uitvoeringen hebben bovendien een stalen brug, wat forceren of breken moeilijker maakt, zelfs bij sloten zonder veiligheidsbeslag.

Kies de juiste maat

Als het slot voorzien is van veiligheidsbeslag, mag de cilinder maximaal 3 millimeter uitsteken.

Meet zorgvuldig

Demonteer de oude cilinder en meet beide helften. Bij ongelijke afmetingen kun je een knopcilinder overwegen. Let bij plaatsing op de draairichting van de deur om te bepalen aan welke zijde de draaiknop moet komen.

Controleer de beveiligde zijde

Bij cilinders met ongelijke helften: let op welke kant is beveiligd tegen kerntrekken. Bij gelijke helften plaats je de beveiligde zijde aan de buitenkant van de deur.

Let op de lengte bij veiligheidsbeslag

Is de cilinder te lang, dan kan de sleutel moeilijk draaien omdat de kerntrekrozet weerstand biedt. Is de cilinder te kort, dan kan de sleutel niet diep genoeg worden ingestoken en functioneert het slot niet goed.

Houd een uitsteek aan tussen 10 en 14 millimeter (zonder beslag)

De rozet kun je eventueel iets bijstellen.

Gelijksluitende cilinders

Gebruik gelijksluitende cilinders als je meerdere sloten met één sleutel wilt bedienen.

Profielcilinders zijn online verkrijgbaar, maar ook bij de betere bouwmarkt. Heb je een afwijkende maat nodig, dan kun je het beste terecht bij een slotenmaker of een slotenspeciaalzaak.

Hoe belangrijk is veiligheidsbeslag?

Regulier veiligheidsbeslag beschermt de cilinder niet tegen de kerntrektechniek, die vaak bij inbraken wordt gebruikt. Hierbij wordt de cilinder uitgeboord en vervolgens met geweld uit de behuizing geslagen, waardoor deze breekt. Het is daarom aan te raden een cilinder met anti-kerntrekbeveiliging te plaatsen, eventueel in combinatie met veiligheidsbeslag.

Een cilinder met SKG 3-sterrenkeurmerk biedt standaard bescherming tegen kerntrekken. Duurdere uitvoeringen (vaak €130–€200) hebben daarnaast een stalen brug, waardoor breken vrijwel onmogelijk is.

Er zijn echter ook goedkopere, SKG-goedgekeurde cilinders met 3 sterren verkrijgbaar (vanaf ongeveer €30–€40).

Soorten profielcilinders

Er zijn verschillende soorten profielcilinders, namelijk:

Vrijloopcilinder

De nok kan vrij ronddraaien; vaak toegepast bij motorsloten of panieksloten. Ook knopcilinders vallen hieronder.

Cilinder met kerntrekbeveiliging

Beschermt tegen de kerntrektechniek.

Hotelfunctiecilinder (seniorencilinder):

Kan bediend worden terwijl aan de binnenkant nog een sleutel zit. Veel gebruikt in hotels en zorginstellingen. Ook knopcilinders vallen hieronder.

Knopcilinder

Wordt aan de binnenzijde bediend met een knop in plaats van een sleutel. Plaats deze niet naast een open raam in verband met inbraakgevaar, tenzij de knop tegen manipulatie is beveiligd.

Een cilinderslot vervangen: hoe doe je dat?

1. Verwijder de schroef in de voorplaat van het slot (deze houdt de cilinder vast).
2. Steek de sleutel in het slot en draai hem licht naar links of rechts totdat de nok loskomt. Druk vervolgens aan de andere zijde van het slot om de cilinder eruit te halen.
3. Komt de cilinder niet los, draai dan de schroeven van het beslag los of verwijder het beslag geheel.

Let op

Ontbreekt de cilinderschroef, dan kan er sprake zijn van een losse voorplaat. Schroef in dat geval eerst de voorplaat van het insteekslot los. Bij smalsloten gebruik je het beste de originele schroef van de bestaande cilinder, omdat de bijgeleverde vaak te lang is en schade kan veroorzaken.

Een profielcilinder onderhouden

Een cilinder heeft onderhoud nodig, zeker als deze wordt blootgesteld aan weersinvloeden. Smeer de cilinder eenmaal per jaar met een speciale slotspray om slijtage te voorkomen. Spuit de spray in het sleutelgat, draai de sleutel een paar keer rond en smeer ook de cilindernok als je de cilinder uit het slot haalt. Let op: gebruik uitsluitend spray die geschikt is voor sloten. Andere middelen trekken stof aan, waardoor de cilinder kan blokkeren.

Veelvoorkomende problemen met een profielcilinder

Ervaar je een van onderstaande problemen met je profielcilinder?

Je sleutel blijft haken of draait stroef

Als de sleutel blijft haken, niet meer soepel draait of als je weerstand voelt, dan kan dat verschillende oorzaken hebben. De cilinder kan aan slijtage onderhevig zijn, maar ook de kopie van de sleutel kan niet helemaal correct zijn. Als de sleutel aan de binnenkant van de deur wel goed kan worden gebruikt, dan ligt het in de meeste gevallen aan de cilinder. Vervangen is dan een goede optie.

Als de sleutel aan beiden kanten niet goed te gebruiken is, dan kan dit aan het slot zelf liggen. Probeer het slot en de cilinder apart van elkaar om de oorzaak te achterhalen. Heb je andere sleutels voorhanden? Probeer deze dan ook even uit. Zo kun je slechte kopieën uitsluiten en de juiste sleutel gebruiken, of de cilinder vervangen als ook de andere sleutels niet naar behoren functioneren.

Sleutel gaat moeilijk in het slot

In dit geval kan de cilinder zijn drooggelopen. Gebruik wat slotspray om het slot te smeren. Als dat niet de oplossing is, dan kan het zijn dat de sleutel beschadigd is. Ook verbuigingen kunnen een oorzaak zijn. Je kunt proberen de sleutel weer in zijn oorspronkelijke vorm te buigen. Is de sleutel te veel verbogen, dan kun je beter een nieuwe sleutel laten maken.

Sleutel draait niet meer om

In dit geval heeft de cilinder een blokkade. Probeer deze eerst te smeren met slotspray waarna je met beleid wat tikken op de sleutel geeft terwijl deze in het slot zit. Als de sleutel aan beide kanten van het slot niet meer wil draaien, dan kun je de sleutel vaak niet meer gewoon uit het slot halen. Uitboren of het deurbeslag verwijderen en de sleutel met kracht verwijderen (met een tang) is dan de enige optie.

Als je dit doet, verwijder dan niet de schroef waarmee de cilinder vastzit. Het slot kan hierbij vervormd worden waardoor ook een andere (nieuwe) cilinder mogelijk niet kan worden gebruikt. Dit komt nog wel eens voor bij deuren van kunststof of metaal.

Een sleutel laten bijmaken

Laat een sleutel alleen kopiëren als het origineel goed functioneert. Werkt de sleutel slecht, dan heeft kopiëren geen zin en kun je beter de cilinder vervangen. Op de originele sleutel staat meestal het merk van het slot vermeld; ontbreekt dit, dan heb je waarschijnlijk al een kopie in handen.

Ongewone cilinders: cilinder die weinig worden gebruikt

Dit zijn cilinders die over het algemeen weinig worden gebruikt:

Schroefcilinder

Een schroefcilinder komt vooral voor bij insteeksloten van LIPS. Ze worden sporadisch gebruikt. Bij een normale profielcilinder zijn de binnenste en buitenste cilinder met elkaar verbonden. Een schroefcilinder heeft twee aparte onderdelen. Je koopt ze als set online of bij een slotenspeciaalzaak.

Zwitserse cilinder

Reguliere cilinders hebben een doorsnede van 17 millimeter, een Zwitserse cilinder 22 millimeter. Deze cilinder kan normaal gemonteerd worden, maar het deurbeslag moet wel worden verwijderd. Zwitserse cilinders zijn zeldzaam, heel af en toe gebruikt als insteekslot en alleen aan te schaffen via een slotenspeciaalzaak of een in sloten gespecialiseerde webshop.

Hoe moet ik een schroefcilinder vervangen?

De schroef van deze cilinder zit meestal op dezelfde plek als bij een profielcilinder. Bij een schroefcilinder kan de montageschroef zich echter ook achter de voorplaat bevinden. Die moet je dus eerst verwijderen als je de cilinder wilt vervangen.

Daarna:

• Draai de schroef los; de cilinder kun je vervolgens losschroeven en verwijderen.
• Schroef de nieuwe cilinder voorzichtig in het slot. Gebruik geen kracht, dit kan de schroefdraad beschadigen. Bij weerstand kun je een beetje slotspray gebruiken.
• Past de nieuwe nok niet goed, dan kun je overwegen de oude te gebruiken (mits de schroefgaten overeenkomen). Verwijder hierbij altijd eerst de sleutel om schade te voorkomen.

Wat is een ovaalcilinder?

Een ovaalcilinder (ook wel Zweedse cilinder) wordt zelden toegepast, meestal bij schuifdeuren naar tuin of balkon. Deze kan als één geheel worden geleverd of als twee losse delen die na plaatsing worden verbonden. Ovaalcilinders zijn niet uitwisselbaar: vervang altijd door hetzelfde merk en type.

Wat is een motorcilinder?

Een motorcilinder is een knopcilinder die automatisch sluit en opent en aan de buitenzijde kan worden bediend met een vingerafdruk, badge, code of een sleutel. Aan de binnenkant wordt er een knop gebruikt om het slot te bedienen. Als er geen elektriciteit voorhanden is, bijvoorbeeld bij kortsluiting of stroomuitval, kunnen deze sloten met de sleutel worden gesloten of geopend. Een motorcilinder is geschikt voor een insteekslot, meerpuntssluiting of smalslot met een profielcilinder van 17 millimeter. Zowel 1-toers als 2-toers sloten zijn geschikt voor het plaatsen van een motorcilinder.

Het monteren van een motorcilinder kun je het beste overlaten aan een slotenmaker. Zo voorkom je fouten in de montage en loop je niet het risico dat je deze dure sloten van merken zoals EVVA, DOM of Flexeria beschadigt. Ook voor een oplegslot is er een motorcilinder verkrijgbaar, bijvoorbeeld van het merk Telelock. Ze corresponderen met de oplegsloten van LIPS. Ook Maasland is fabrikant van motorcilinders.